Σμήνος αντί Καπιταλισμού.

[Σπύρος Σαββανής]

Η τακτική της επέκτασης (θα την ονόμαζα καπιταλισμό στις μέρες μας), που ακολουθεί το ανθρώπινο είδος εδώ και πολλές χιλιάδες χρόνια, πρέπει να αναθεωρηθεί, διότι οδηγεί σε αδιέξοδο.
Ο άνθρωπος εξελισσόμενος επεκτάθηκε και κατέλαβε πλέον κάθε γωνιά του πλανήτη. Απόλυτα φυσικό ήταν βέβαια να δράσει έτσι, αφού η προσπάθεια επέκτασης είναι το κύριο χαρακτηριστικό της ίδιας της ζωής. Κέρδισε λοιπόν τα πάντα σ’ αυτή τη μάχη, ως η αδιαμφισβήτητη κορωνίδα της δημιουργίας και κατέκτησε όλο το χάρτη. Παρά ταύτα, οι δυνάμεις που ασκούνται τον 21ο αιώνα από τα όντα του είδους μας, δεν βρίσκουν πια κενό πεδίο προς κατάκτηση, αλλά ελλείψει άλλων στόχων στρέφονται εναντίον του ίδιου του είδους (με τη μορφή των οικονομικών συμφερόντων), αλλά και εναντίον του πλανήτη που μας φιλοξενεί (ρύπανση, πυρηνική ενέργεια, κλπ). Στις μέρες μας, είναι πλέον πασιφανές ότι η δύναμή μας έχει γίνει τόσο μεγάλη, ώστε προξενεί ζημιά στο πεπερασμένο κόσμο που μας περιβάλλει.
Έτσι, η μοναδική δίοδος που μας απομένει είναι μια άλλη θεώρηση των πραγμάτων, μια παραδοχή ότι είμαστε εγκλωβισμένοι σε ένα νησί, και ως εκ τούτου πρέπει να γίνουμε πιο συνετοί, πιο αλληλέγγυοι, πιο δίκαιοι, και κυρίως πιο επιρρεπείς στη γνώμη των πολλών. Μια θεώρηση «σμήνους», στην οποία το κάθε μέλος της κοινότητας δεν θα προτάσσει το ατομικό συμφέρον, αλλά το συμφέρον της ομάδας. Μια θεώρηση όμως, που δεν θα ισοπεδώνει τους πάντες στο όνομα της ισότητας. Τα βασικό ένστικτο της ζωής, αυτό της αναπαραγωγής (που εκδηλώνεται στον πολιτισμό μας ως προσπάθεια επέκτασης, ή ως θέληση για δύναμη) θα πρέπει να βρίσκει πεδία δράσης, αλλά παράλληλα θα πρέπει να ελέγχεται και από κανόνες που θα του απαγορεύουν την υπερβολή. Κανόνες που θα συμφωνήσει και θα επιβάλει το ίδιο το σμήνος. Για παράδειγμα, αν ο μικρότερος μισθός είναι Α, τότε ο μεγαλύτερος να μην μπορεί να υπερβαίνει το 10Α. Κανόνες που θα απαγορεύουν στους «πονηρούς» να γιγαντώνονται δημιουργώντας πρόβλημα στην κοινότητα.
Είναι πρόδηλο ότι ο καπιταλισμός δεν έχει μέλλον στον μικρό μας κόσμο. Αν δεν καταφέρουμε να αλλάξουμε το σύστημά μας σύντομα, η άλλη εναλλακτική θα είναι η βίαιη σύγκρουση των «επεκτατικών» συμφερόντων, δηλαδή άλλος ένας παγκόσμιος πόλεμος, ή ακόμα χειρότερα η εκδίκηση της φύσης απέναντι στην ύβρη που εκτελούμε.
Είναι αναγκαίο το ανθρώπινο είδος να μεταλλαχτεί σε ένα πιο χαμηλό και συνεργατικό προφίλ. Οι περιστάσεις μας αναγκάζουν.

[manos_]

Σύμφωνα με τον Γάλλο φιλόσοφο Alain Badiou, ο καπιταλισμός προτείνει τη συρρίκνωση της επιθυμίας στη διάσταση του συμφέροντος. Η επιθυμία πλέον θεωρείται «νόθη» καθώς το κέρδος είναι το μοναδικό ποθούμενο αντικείμενο, και το νόημα της ζωής του καθενός συρρικνώνεται στα ζωτικά συμφέροντά του. Η «φτώχεια» αυτή στην επιθυμία αφορά τη συρρίκνωσή της στην επιθυμία των αντικειμένων και όσων επιτρέπουν την απόκτησή τους. Το υποκείμενο που έχει προσαρμοστεί στο καπιταλιστικό σύμπαν φαίνεται σαν ένα αιώνιο παιδί, απερίσκεπτο και σκλαβωμένο στο να ζητά από τους «ανώνυμους γονείς του κεφαλαίου» τα μέσα για να αποκτά διαρκώς καινούρια παιχνίδια. Ο καπιταλισμός φαίνεται να θέλει να διαιωνίζει το παρόν με άλλα μέσα, να σταματά δηλαδή την ουσιαστική εξέλιξη της ζωής, και ο χρόνος σε αυτόν φαίνεται να λιμνάζει σε ένα είδος επιτόπιας κινητικότητας. Η επιθυμία περιορίζεται στην άμεση κατανάλωση ως αποτέλεσμα μιμητικής ανταγωνιστικής διαδικασίας απόκτησης αγαθών, υποβιβάζοντας τον οραματισμό σε ουτοπική αναζήτηση. Το κύμα αυτής της μίμησης είναι σαρωτικό και έτσι εξαντλούνται οι πόροι του συστήματος με αποτέλεσμα την κατάρρευσή του. Ο καπιταλισμός προτείνει τον άνθρωπο ως πεπερασμένο ζώο, παραδομένο στην περατότητά του, πέρα για πέρα θνητό, τον εξομοιώνει δηλαδή με τα αντικείμενα, απομακρύνοντάς τον από τη σχέση του με το άπειρο, δηλαδή τη σκέψη. (πηγή)

Έχει και άλλες διαστάσεις ο καπιταλισμός αγαπητέ μου.

[Σπύρος Σαββανής]

Χιλιάδες θα έλεγα...
Πάντως ο καπιταλισμός δεν εξαντλεί τις ορέξεις του μόνο στην απόκτηση των ποθητών αντικειμένων. Διαμέσου αυτών ασκεί εξουσία και κάνει κουμάντο στους αδύναμους. Έχει αναπτύξει ένα παγκόσμιο ιεραρχικό σύστημα επιβολής της καθεστυκίας τάξης και σκέψης (ΜΜΕ).
Στη λογική του "σμήνους" αντιθέτως δεν υπάρχει ιδιοκτησία των ποθητών αντικειμένων. Τα αγαθά ανήκουν στην κυψέλη, καθότι είναι πεπερασμένη και δεν είναι δυνατόν να μεγαλώνει η κάθε μέλισσα αυτοβούλως το διαμέρισμά της, όσο εργατική και να είναι, διότι κάτι τέτοιο θα απέβαινε σε βάρος του συνολικού πληθυσμού. Τα κοινά αγαθά λοιπόν, με συλλογική απόφαση διατίθενται προς χρήση στον κάθε κάτοικο ανάλογα με την προσφορά του. Επίσης δεν υπάρχει ούτε κληρονομιά. Δεν σημαίνει ότι επειδή η μητέρα μου ήταν πρώτη στη συγκομιδή της γύρης, θα είμαι απαραίτητα κι εγώ. Πρέπει να το αποδείξω στην πράξη, για να πάρω τη σημερινή μερίδα του μελιού.

[laskaris_vasilis]

Η επιθυμία πλέον θεωρείται «νόθη» καθώς το κέρδος είναι το μοναδικό ποθούμενο αντικείμενο, και το νόημα της ζωής του καθενός συρρικνώνεται στα ζωτικά συμφέροντά του

Από πότε η επιθυμία είναι "νόθος" κάτω από αυτές τις προδιαγραφές και κυρίως, ποιος ορίζει την "νοθεία";
....... Μην μπούμε στην διαδικασία να "φιλοσοφούμε" κατά "Alain Badiou" (ο ορισμός άλλωστε τα λέει όλα από μόνος του).
Και οι σκέψεις του οιουδήποτε μπορεί να "νοθεύονται" από χίλια δυο πράγματα (θεωρίες).
Μήπως να το κουβεντιάσουμε;;;;;;;;;
(φυσικά και όχι)!

[manos_]

Βασίλη στην ουσία ο καπιταλισμός, σύμφωνα με τον Badiou, σε απομονώνει στην "νόθη" επιθυμία των υλικών αγαθών τα οποία αγοράζεις απλά για να τα αγοράζεις. Η επιθυμία σου δεν περιέχει την πραγματική ανάπτυξη του να εξελιχθεί ο άνθρωπος σε ένα ανώτερο ον με τη σκέψη του και τα επιτεύγματά του, αλλά να παραμείνει σε ζωώδη κατάσταση συλλέκτη "πλούτου". Αυτό δεν αφορά τόσο την υπερσυγκέντρωση του πλούτου σε λίγα σημεία, που τονίζει ο Σπύρος, όσο την κατάντια των χαμηλών στρωμάτων που δεν καταλαβαίνουν πως ζουν για να δουλεύουν και να αγοράζουν και στην ουσία δεν ζουν, εννοώντας πως η ζωή έχει και τον παράγοντα της πραγματικής εξέλιξης που στο μοντέλο του καπιταλισμού μπαίνει σε γύψο και οι πόροι εξαντλούνται χωρίς ουσιαστικό κέρδος σε ανάπτυξη. Στον ίδιο τον άνθρωπο δεν μένει χρόνος ούτε να σκεφτεί και να φιλοσοφήσει, μέσα στο κυνήγι αυτό, μένοντας στη ζωώδη κατάσταση του αγχωμένου κυνηγού του χρήματος.
Πρέπει να προλάβει να πουληθεί το iphone πρώτα χωρίς bluetooth και χωρίς gps και έπειτα να ξαναπουληθεί και να ξαναπουληθεί. Όλοι πρέπει να ζηλέψουν ο ένας τον άλλο και όλοι μαζί να έχουν τη νέα έκδοση και να πετάξουν την παλιά. Και τα κινητά θα είναι πάντα εύθραυστα και ευαίσθητα στο νερό.
Δεν ξέρω πώς το σμήνος θα μας έβγαζε από τη λογική του κοπαδιού συλλεκτών ή αν θα γινόμασταν ακρίδες. Νομίζω πρώτα πρέπει να γίνει η ερώτηση στον κόσμο "τι με κάνει ευτυχισμένο" ώστε να αναθεωρήσουμε τις αξίες μας, για να προχωρήσουμε σε πιο συνειδητές επιλογές. Έτσι μπορούμε μόνο να απαξιώσουμε την υπερσυσσώρευση του πλούτου ή ότι άλλο αποφασίσουμε.

[agelos]

εγω πιο πολυ λαμβάνω το κείμενο του σπύρου σαν μια προτροπή αλλαγής συμπεριφοράς των μονάδων ώστε να μην σκέφτονται μόνο το δικό τους συμφέρον αλλα όπου και εφόσον μπορουν να προσπαθουν να καλύψουν μέρος και απο το συμφέρον άλλον ανθρώπων.

κάτι της μορφης.... εχω εγω 10 κοτες και πουλαω αυγα, μολις μου τελιωσουν κι εχω κι αλλο κοσμο να παρω και απο τον σπυρο που εχει αλλες 5 κοτες να του προωθησω τα αυγα. αφού κάλυψα εγω τα δικα μου γιατι να μη καλύψω και ενος άλλου.

εαν είναι αυτο που θέλει να πει τότε θα με βρεί σύμφωνο. δεν υπάρχει λόγος να έχουμε ζηλιες, αντιζηλίες και κόντρες μεταξυ μας σαν μονάδες και αν το επεκτείνουμε σε επίπεδα λαών. όπως λεει και ο σπύρος. είμαστε σε ένα νησι και αν δεν συνεργαστουμε στο τελος θα έχουμε όλοι την ίδια μοίρα. έχει σημασια ποιος θα πεθάνει τελευταίος? αφού στο τέλος κι αυτος θα πεθανει. τι θα κερδισει? λίγο χρόνο? ενω αν συνεργαστουν ολοι μαζι μπορούν να κερδίσουν απεριόριστο χρόνο.

[manos_]

Από όποια μεριά κι από τις δύο να το δεις, αυτή η πρόταση που λες είναι το ζητούμενο,
έτσι το βλέπω και εγώ.

Πηγαίνοντας λίγο παραπέρα, νόημα έχει και να μην γίνεται σπατάλη αυγών
μόνο και μόνο επειδή και ο γείτονας αγόρασε μπιχλιμπιδωτό αυγό και το άλλαξε πριν ένα μήνα.

Κι από την άλλη, θεωρώ μεγάλη σπατάλη πόρων τη συσσώρευση πίστωσης πλούτου (χρημάτων δηλαδή).
Οπότε, ότι μαζεύεται, απλά κουρεύεται ή αναδιανέμεται. Πληθωρισμός τέλος.

Αυτές οι αξίες όμως είναι οι δικές μου γιατί έχω σαφή απάντηση στο τι με κάνει ευτυχισμένο.
Και σαφή εικόνα του τι κάνει τους άλλους δυστυχείς.

[Σπύρος Σαββανής]

Μια πραγματική ιστορία που είναι ένα πολύ καλό παράδειγμα, πάνω σ' αυτό το θέμα:
http://www.mistiria.com/ancienthistory/ ... sland.html

[manos_]

Ή, αλλιώς, δεν γίνεται να χρωστάμε όλοι ο ένας στον άλλο.
Η οριζόντια αυτή συνισταμένη στον πλανήτη, από χώρα σε χώρα,
είναι τόσο μαγειρεμένη που με κάνει και λέω πως είναι μηδέν.

Απλά κάποιοι χρωστάμε στον πλανήτη, τον οποίο απομυζούμε, πιο πολύ από τους άλλους.
Αυτή είναι η κάθετη συνιστώσα και δεν είναι συνολικά μηδέν.

Εκεί φαίνεται ποιος πραγματικά οφείλει να είναι χρεωμένος.
Είναι αυτός που υπερ-ευημερεί στο μοντέλο του καπιταλισμού.

[Kotsos]

Σπύρο, λές κάπου για το σμήνος, ότι το κάθε μέλος αμοίβεται ανάλογα με την προσφορά του. Από πο προκύπτει αυτό;;;;;; Οι κηφήνες τότε γιατί ταίζονται αφού δεν συλλέγουν γύρη;;;;;;

Μάνο, ο badiou μου φαίνεται περίεργο να είναι μεγάλος φιλόσοφος και να μην μπορεί να ξεχωρίσει την διαφορά στις βασικές κοινωνιολογικές έννοιες του καπιταλισμού και του καταναλωτισμού. Μάλλον για μούφα "διανοητή" τον κόβω, από αυτούς που πετάνε καμία ......... να περνάει η ώρα και οι χάνοι τον κοιτούν με το στόμα ορθάνοικτο.