Έχουμε έτοιμη την απάντηση πιο κάτω:
Πίσω στη δεκαετία του ’80 αλλά και στις αρχές των ’90s, ήταν συνηθισμένη πρακτική κάποιος να πηγαίνει στο δισκοπωλείο της γειτονιάς του και να ζητάει να του φτιάξουν μια κασέτα με τη λίστα τραγουδιών της επιλογής του. Δεν τίθεται θέμα πως η κασέτα αυτή ήταν πειρατική. Ταυτόχρονα βέβαια τα δισκοπωλεία πουλούσαν και εκατοντάδες αυθεντικούς δίσκους βινυλίου, ενώ ως προς το πρόβλημα της πειρατείας, ήταν πιο απλή η διαδικασία δίωξής της.
Με την έλευση του CD, το φαινόμενο της πειρατείας γνώρισε τεράστια έκρηξη κυρίως λόγω της ευκολίας στην αντιγραφή του νέου μέσου. Σήμερα, στην εποχή του γρήγορου Ιντερνετ και του Peer-to-Peer, η πειρατεία δεν έχει καν απτό αντικείμενο. Το παράνομο μουσικό άλμπουμ, η ταινία ή το software κυκλοφορούν ως απλά αρχεία ανάμεσα σε υπολογιστές χρηστών οι οποίοι πολλές φορές βρίσκονται ολόκληρες ηπείρους μακριά.
Η πειρατεία λοιπόν υπάρχει ως παγκόσμιο φαινόμενο, ας δούμε όμως ποια είναι η σημερινή κατάσταση και στην Ελλάδα: «Τα πράγματα εδώ είναι τελείως ανεξέλεγκτα», μας λέει η κ. Μαργαρίτα Μάτσα, διευθύνουσα σύμβουλος της MINOS-EMI, προσθέτοντας πως «υπάρχουν πάρα πολλά παράνομα ιντερνετικά καταστήματα αυτή τη στιγμή τα οποία πωλούν ψηφιακά μουσική σε χαμηλότερες τιμές, χωρίς βέβαια να έχουν λάβει τη νόμιμη άδεια από τους δικαιούχους και να καταβάλλουν τα ανάλογα δικαιώματα. Ενα κομμάτι λ.χ. που κάνει 0,99 ευρώ στο iTunes ο άλλος θα το πουλήσει 0,30, διότι βεβαίως είναι όλο κλοπιμαίο, και δεν πληρώνει ούτε φόρους. Αυτά πρέπει να κλείσουν άμεσα διότι κλέβουν τόσο τους καταναλωτές όσο και το κράτος».
Το μεγαλύτερο ωστόσο μερίδιο των πειρατικών δεδομένων είναι εκείνο που διατίθεται δωρεάν. Η διαδικασία είναι σχετικά απλή. Αρκεί κάποιος να δημιουργήσει έναν ιστότοπο νοικιάζοντας παράλληλα και έναν server (ο οποίος μπορεί να είναι σε χώρα του εξωτερικού με διαφορετική νομοθεσία) όπου θα «ανταλλάσσονται» τα αρχεία των χρηστών και θα γίνονται διαθέσιμα για κατέβασμα από τους ενδιαφερόμενους, τα γνωστά torrent δηλαδή. Εκεί άμεσο κέρδος δεν υπάρχει, πέρα ίσως από κάποιες συνδρομές και διαφημίσεις που φιλοξενούνται στο σάιτ. Η κ. Μάτσα θεωρεί πως σε αυτή την περίπτωση υπάρχει σοβαρό έλλειμμα νομοθεσίας: «Πρέπει το κράτος να υποχρεώσει νομικά τους παρόχους Ιντερνετ (ISP) μέσα από σύντομη διαδικασία και με αποτελεσματικό τρόπο να μπλοκάρουν την πρόσβαση των χρηστών σε αυτού του είδους τις ιστοσελίδες. Προς το παρόν, η μόνη επιλογή είναι η νομική οδός με καταγγελία ή άλλες αστικές διαδικασίες, όμως με τους ρυθμούς της Δικαιοσύνης, μέχρι να κλείσει μια σελίδα μπορεί να περάσουν χρόνια».
Η παγκόσμια διάσταση
Στο ίδιο μήκος κύματος βρίσκεται και η κ. Ειρήνη Σουγανίδου, επικεφαλής της Feelgood Entertainment, η οποία επισημαίνει και τον παράγοντα της προσωπικής ευθύνης: «Το κακό είναι πως στην Ελλάδα η πειρατεία έχει με έναν τρόπο νομιμοποιηθεί στη συνείδηση της κοινωνίας. Ο κόσμος πρέπει να αντιληφθεί ότι το κατέβασμα μιας ταινίας είναι κλοπή. Ο μοναδικός τρόπος για να συνεχίσουν να γίνονται ταινίες είναι να υπάρχει κάποια εμπορική εκμετάλλευση ώστε να αμειφθούν πρώτα από όλα οι (πολλοί) συντελεστές που τις δημιουργούν».
Πρέπει να επισημανθεί πως είναι δύσκολο να μιλήσουμε για ενιαία διάσταση του θέματος: λόγω νομοθετικών αλλά και οικονομικών παραγόντων, η κατάσταση διαφέρει από χώρα σε χώρα. Εκείνο που αποτελεί μια γενική πραγματικότητα και παραδοχή είναι πως σήμερα η ανταλλαγή περιεχομένου μέσω Διαδικτύου είναι τουλάχιστον δύσκολο να ελεγχθεί, όπως αποδεικνύει η συνέχιση της λειτουργίας πολλών πασίγνωστων πειρατικών ιστοσελίδων. Παρά τα νομικά μέτρα, ακόμα και στις ΗΠΑ (με υποδομή ολόκληρου FBI) κανείς δεν μπορεί να μιλήσει έστω για μεγάλο περιορισμό του φαινομένου, πόσο μάλλον για εξάλειψή του. Το (πραγματικά) γρήγορο Ιντερνετ, το οποίο πλέον υπάρχει σε όλο τον ανεπτυγμένο κόσμο, έχει φέρει και την απευθείας εκπομπή προγράμματος (το λεγόμενο streaming) να προστεθεί στις εκφάνσεις της πειρατείας.
Τα στοιχεία δείχνουν πως τα τελευταία χρόνια υπάρχει σημαντική μείωση στην κίνηση των ελληνικών κινηματογράφων. Ωστόσο η απόδοση του γεγονότος μόνο στην πειρατεία φαντάζει κάπως επιπόλαιη. Η παρατήρηση πως ο κινηματογράφος, ως φθηνή διασκέδαση, διαχρονικά γνωρίζει άνθηση σε περίοδο κρίσης στην προκειμένη περίπτωση δεν ισχύει, μιας και -για να το θέσουμε απλά- πιο θελκτικό από το «φθηνό» είναι το δωρεάν. Φυσικά και το κοινό πρέπει να αντιληφθεί πως οι άνθρωποι των οποίων το έργο απολαμβάνει εξαρτώνται σε μεγάλο βαθμό από τη δική του συνδρομή, όμως είναι επίσης γεγονός ότι η άγρια οικονομική στενότητα λειτουργεί ανασταλτικά. Είτε συμφωνούμε πάντως είτε όχι ως προς τα αίτια, η προοπτική λύσεων δεν αποτελεί ουτοπία. Πέρα από τις όποιες νομοθετικές ρυθμίσεις, υπάρχουν και άλλοι πιο έμμεσοι τρόποι οι οποίοι ήδη εφαρμόζονται στο εξωτερικό, σε έναν βαθμό και εδώ.
Η δημιουργία και η εξέλιξη -για παράδειγμα- υπηρεσιών όπως το iTunes (φθηνή και ευέλικτη απόκτηση ψηφιακής μουσικής) ή το Spotify (φθηνό ή και δωρεάν υπό όρους streaming μουσικής) είναι προς αυτή την κατεύθυνση. Στο πεδίο του σινεμά και της τηλεόρασης οι υπηρεσίες on demand που και οι ελληνικοί πάροχοι προσφέρουν, όπως και το πιο εξελιγμένο πρότυπο του Netflix, είναι επίσης τρόποι ώστε να πειστεί κάποιος να καταβάλλει ένα λογικό αντίτιμο για υψηλής ποιότητας προσφερόμενη διασκέδαση.
Νομική συνδρομή
• Μέσα στο 2014 τέθηκε σε εφαρμογή στην Ιταλία νόμος κατά της πειρατείας που υποχρεώνει τους παρόχους να μπλοκάρουν την πρόσβαση σε πειρατικά σάιτ. Η διακίνηση παράνομων δεδομένων σημείωσε σημαντική πτώση έκτοτε ενώ αυξήθηκαν τα εισιτήρια στα σινεμά.
• Το 2012 επιχειρήθηκε να περάσει στην αμερικανική Βουλή πλέγμα νόμων κατά της πειρατείας, το περίφημο SOPA-PIPA. Αποσύρθηκε μετά τις αντιδράσεις τόσο του κοινού όσο και διαδικτυακών κολοσσών (όπως η Google), που μίλησαν για περιορισμό του ελεύθερου λόγου και της καινοτομίας.
Απάντηση
Τίτλος: Η μάστιγα των εσφαλμένων υποθέσεων.
Απάντηση στο άρθρο: "Η μάστιγα της διαδικτυακής πειρατείας" http://www.kathimerini.gr/790907/articl ... peirateias του Αιμίλιου Χαρμπή.
Ο αναχρονισμός είναι το κύριο λάθος που κάνουν "έγκριτοι" δημοσιογράφοι στα ξεπερασμένα ΜΜΕ. Χωρίς να έχουν αντίληψη του τι είναι "ψηφιακή επανάσταση" προσπαθούν να "ερμηνεύσουν" θέματα με έναν αρχαίο τρόπο. Αυτό θα μπορούσαμε να το κατανοήσουμε ως μια δυσκολία να ακολουθήσουν την τεχνολογική εξέλιξη, εκείνο όμως που δεν κατανοούμε είναι η ανυπαρξία πηγών και δεδομένων για να υποστηρίξουν τα επιχειρήματα και τις απόψεις τους, κάτι που είναι ένα από τα βασικά εργαλεία την ερευνητικής δημοσιογραφίας.
Στο άρθρο του ο κύριος Χαρμπής υποπίπτει σε δύο σοβαρά σφάλματα που κάνουν όλοι όσοι μιλάνε με αυτόν τον τρόπο για την πειρατεία.
Πρώτον, θεωρεί ότι αν κάποιος δεν έβρισκε να κατεβάσει κάτι, θα το αγόραζε. Αποτέλεσμα αυτής της λανθασμένης υπόθεσης είναι τα νούμερα των "διαφυγόντων κερδών" από την πειρατεία να ξεπερνούν τα πραγματικά έσοδα της βιομηχανίας μουσικής και θεάματος!
Δεύτερον, θεωρεί ότι η πώληση αντεγραμμένων CD/DVD είναι το ίδιο με τον ελεύθερο διαμοιρασμό. Το πρώτο όμως θεωρείται ότι είναι ένα "οικονομικό έγκλημα" γιατί υπάρχουν διαφυγόντες φόροι, ενώ στην δεύτερη περίπτωση δεν υπάρχουν καθώς δεν γίνεται κανενός είδους αγοραπωλησία.
Θα ήταν πολύ ενδιαφέρον να μάθουμε πώς και σε τι στοιχεία ακριβώς, στηρίζει αυτές του τις υποθέσεις, έστω κι αν αυτά τα "στοιχεία" προέρχονταν από κάποια "έγκυρη" πηγή κατευθείαν από την βιομηχανία της ψυχαγωγίας. Γιατί εμείς έχουμε στοιχεία που λένε ότι η Πειρατεία όχι μόνο δεν κάνει κακό, αλλά το αντίθετο, αυξάνει τα κέρδη μέσα από την δωρεάν διαφήμιση και από την πρακτική του "try before you buy" (δοκίμασε πριν αγοράσεις).
Μάλιστα το ατυχές παράδειγμα του Game of Thrones, δείχνει πόσο μακρυά είναι από την πραγματικότητα ο υποθετικός του συλλόγισμός. Ο ίδιος ο σκηνοθέτης του Game Of Thrones λέει ότι δεν πιστεύει πως η πειρατεία κάνει κακό στην τηλεοπτική σειρά[2], αντίθετα την βοηθάει γιατί έτσι όλο και περισσότερα τηλεοπτικά δίκτυα ενδιαφέρονται να αγοράσουν δικαιώματα προβολής για την σειρά. Και είναι λογικό. Αν δεν είχε γίνει γνωστή από την πειρατεία, ελάχιστα κανάλια θα την ζητούσαν για να την εντάξουν στο ψυχαγωγικό τους πρόγραμμα. Μάλιστα το franchise της σειράς που περιλαμβάνει χιλιάδες προϊόντα σχετικά με την σειρά, βγάζει ακόμα περισσότερα χρήματα από αυτή τη διασπορά, αφού η δωρεάν διαφήμιση δημιουργεί και μεγαλύτερο κοινό.
[2] "PIRACY DOESN’T HURT GAME OF THRONES, DIRECTOR SAYS" http://torrentfreak.com/piracy-doesnt-h ... ys-130227/
Ποια είναι τα στοιχεία που έχουμε εμείς στα χέρια μας; Μία έρευνα που μιλάει τεκμηριωμένα για τα πραγματικά αποτελέσματα της πειρατείας που είναι η αύξηση των πωλήσεων. Θα θέλαμε να δούμε μελέτες και όχι υποθέσεις και υποθετικούς πολλαπλασιασμούς "διαφυγόντων κερδών" από τον δημοσιογράφο. Σίγουρα το να έχει κάποιος ένα iPod, χωρητικότητας 120.000 τραγουδιών και 6.000 ταινιών δεν σημαίνει ότι αυτομάτως θα ξόδευε και 150.000 δολάρια για να το γεμίσει!!! Και όμως, η βιομηχανία του θεάματος το θεωρεί λογικό να λέει ότι, κάθε μοναδικό download (κατ' ουσίαν αντίγραφο) της στερεί ακριβώς αυτό το ποσό, 150.000 δολάρια (απορούμε για το αν τόσα "χάνουν" ή τόσα τους "λείπουν" τελικά, από την εκμετάλλευση των μονοπωλίων τους πάνω στις πνευματικές δημιουργίες του ανθρώπινου πολιτισμού).
Η έρευνα του Πανεπιστημίου Columbia που μιλάει για 30% περισσότερες αγορές από τους "πειρατές" μουσικής:
http://piracy.americanassembly.org/wp-c ... ulture.pdf
Ακολουθώντας το "παράδειγμα" που θέτει στο άρθρο του, ας υποθέσουμε ότι σου αρέσει ένα τραγούδι από ένα άλμπουμ που περιέχει 10 τραγούδια. Για να αποκτήσεις το αγαπημένο σου τραγούδι, θα πρέπει να πληρώσεις και για τα 10 τραγούδια. Με τους δίσκους βυνυλίου δεν είχες άλλη επιλογή παρά να πας στο δισκοπωλείο της γειτονιάς σου και γράψεις το ένα τραγούδι (μαζί με κάποια άλλα) πληρώνοντας το κόστος της κασέτας και της εγγραφής. Σήμερα, η τεχνολογία και το διαδίκτυο έχουν κάνει εφικτό και να μπορείς να ακούσεις όλο το άλμπουμ και να ξεχωρίσεις τα τραγούδια που σου αρέσουν, αγοράζοντας μόνο αυτά. Αυτό είναι που δεν θέλουν να καταλάβουν οι βιομηχανίες του θεάματος και να αλλάξουν τα επιχειρηματικά τους μοντέλα ακολουθώντας αυτό που θέλουν οι πελάτες τους.
Η δε γνωστή δικαιολογία της Βιομηχανίας θεάματος ότι χάνονται θέσεις εργασίας, μόνο ως αστείο μπορεί να εκληφθεί. Μιλάνε για 375 χιλιάδες χαμένες θέσεις εργασίας μόνο στις ΗΠΑ, την στιγμή που η Βιομηχανία Θεάματος είχε το περισσότερο 310 χιλιάδες εργαζόμενους σε αυτή τη χώρα πριν το διαμοιρασμό στο διαδίκτυο (1998)! Και φυσικά σήμερα δεν έχει μηδέν μείον 65 χιλιάδες εργαζόμενους![3]
[3] http://www.bls.gov/oes/current/oes270000.htm (Bureau of Labor Statistics)
Ας ξεκαθαρίσουμε ένα πράγμα. Το μόνο κέρδος που ως Πειρατές έχουμε από την Πειρατεία είναι στο επίπεδο της πληροφορίας και όχι του χρήματος. Η χρέωση για το διαμοιρασμό (εκτός αν γίνεται από τον ίδιο τον δημιουργό) μας βρίσκει αντίθετους. Ο κοινός πολιτισμός μας και η κουλτούρα μας δεν έχουν να κάνουν με το εμπορικό κέρδος της όποιας βιομηχανίας, έχουν να κάνουν μόνο με το κοινό όφελος που έχουμε όλοι μας από τον διαμοιρασμό τους και την διάδωσή τους, ελεύθερα και σε όλους. Αν η βιομηχανία δημιουργήσει ένα προϊόν που ο κόσμος θέλει να το αγοράσει, να μείνει ήσυχη ότι θα το αγοράσει.
Παραπομπές:
The 8 Billion Dollar iPod
Video: http://www.ted.com/talks/rob_reid_the_8 ... anguage=en
https://pads.pirateparty.gr/p/i_mastiga ... ypothesewn
